Zaburzenia rytmu serca występują w przypadku kiedy impulsy elektryczne koordynujące czynność skurczową serca nie działają prawidłowo, efektem jest zbyt szybki, zbyt wolny lub niemiarowy rytm serca. Nie zawsze zaburzenia te są szkodliwe, niektóre jednak zagrażają naszemu zdrowiu i życiu. 

Objawy arytmii:

• uczucie kołatania w klatce piersiowej,
• przyśpieszone bicie serca (tachykardia),
• zwolnione bicie serca (bradykardia),

Inne objawy mogą być związane z tym, że serce nie pompuje skutecznie krwi z powodu szybkiego lub wolnego bicia serca. Należą do nich duszność, osłabienie, zawroty głowy, omdlenia ból lub dyskomfort w klatce piersiowej. Jeśli występuje u Ciebie którykolwiek z tych objawów powinieneś skontaktować się z lekarzem.

Jednym z najgroźniejszych rodzajów zaburzeń rytmu serca jest migotanie komór, arytmia ta powoduje zatrzymanie krążenia i śmierć. W migotaniu komór impulsy elektryczne są bardzo szybkie i pobudzają komory z tak dużą prędkością, że niemożliwe staje się ich kurczenie i pompowanie krwi do aorty i tętnicy płucnej. Gwałtownie spada ciśnienie, a krążenia ustaje. Jeżeli w bardzo krótkim czasie nie zostaną wdrożone czynności ratunkowe(sztuczne oddychanie, masaż serca i defibrylacja) dochodzi do śmierci. 

Innym groźnym zaburzeniem rytmu serca jest migotanie przedsionków. W migotaniu przedsionków bardzo szybkie impulsy pobudzają przedsionki i nie wszystkie przedostają się do komór. Dzięki temu nie dochodzi do zatrzymania krążenia, jednak następstwem jest szybki i niemiarowy serca oraz brak czynności skurczowej przedsionków serca. Migotanie przedsionków zwiększa ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych, w tym udaru mózgu oraz niewydolności serca. 

Czynniki ryzyka zaburzeń rytmu serca:

• obecny lub przebyty zawał serca,
• zmiany w strukturze serca (kardiomiopatie),
• miażdżyca tętnic wieńcowych (choroba niedokrwienna serca),
• nadciśnienie tętnicze,
• nadczynność lub niedoczynność tarczycy,
• palenie tytoniu,
• nadużywanie alkoholu i napojów kofeinowych, narkotyki
• niektóre leki, w tym dostępne bez recepty leki na przeziębienie i alergie oraz suplementy diety,
• cukrzyca,
• bezdech senny.

Jak prawidłowo pracuje serce?

Twoje serce składa się z dwóch przedsionków i dwóch  komór. Rytm serca jest kontrolowany przez naturalny rozrusznik serca (węzeł zatokowy) znajdujący się w prawym przedsionku. Wytwarza on impulsy elektryczne, które rozpoczynają każde uderzenie serca. Z węzła zatokowego impulsy przemieszczają się przez przedsionki, powodując kurczenie się mięśni przedsionków i pompowanie krwi do komór. Następnie impulsy elektryczne docierają do skupiska komórek zwanego węzłem przedsionkowo-komorowym (węzeł AV). Węzeł AV spowalnia sygnał elektryczny, to niewielkie opóźnienie pozwala komorom napełnić się krwią. Kiedy impulsy elektryczne docierają do mięśni komór, te kurczą się, powodując pompowanie krwi do płuc lub reszty ciała. W zdrowym sercu proces ten zwykle przebiega miarowo, co powoduje normalne tętno spoczynkowe od 60 do 100 uderzeń na minutę.

Rodzaje arytmii – klasyfikacja zaburzeń rytmu dzieli się nie tylko ze względu na ich pochodzenie (przedsionki lub komory), ale także według częstotliwości tętna:

• Tachykardia – odnosi się to do szybkiego bicia serca – tętno spoczynkowe większe niż 100 uderzeń na minutę.
• Bradykardia – odnosi się to do wolnego bicia serca – tętna spoczynkowego poniżej 60 uderzeń na minutę.

Normalne jednak jest, że podczas ćwiczeń bicie serca przyśpiesza, aby zapewnić tkankom więcej krwi bogatej w tlen. Z kolei podczas snu lub w czasie głębokiego relaksu praca serca zwalnia.

Ze względu na miejsce pochodzenia tachykardie pochodzące z przedsionków dzielimy na:

– Nadkomorowe

• migotanie przedsionków,
• trzepotanie przedsionków, 
• tachykardia nadkomorowa,
• zespół preekscytacji Wolffa-Parkinsona-White’a(dodatkowa droga przewodzenia, która przyspiesza przewodzenie impulsów elektrycznych)

– Komorowe:

• częstoskurcz komorowy,
• migotanie komór, 
• częstoskurcz typu Torsade des Pointes najczęściej w przebiegu zespołu długiego odstępu QT.. 

Za bradykardię uważane jest  tętno poniżej 60 uderzeń na minutę w spoczynku, jednak niskie tętno spoczynkowe nie zawsze oznacza chorobę. Jeśli jesteś sprawny fizycznie, możesz mieć sprawne serce zdolne do pompowania odpowiedniej ilości krwi z mniej niż 60 uderzeniami na minutę w spoczynku. Ponadto niektóre leki stosowane w leczeniu innych schorzeń, takich jak nadciśnienie tętnicze, mogą obniżać częstotliwość rytmu serca. W przypadku wolnego tętna i serca, które nie pompuje wystarczającej ilości krwi, rozróżniamy rodzaje bradykardii:

• zespół chorej zatoki,
• bloki przewodzenia,
• przedwczesne pobudzenia serca.

W przypadku arytmii ważne jest, aby prowadzić zdrowy tryb życia, aby zmniejszyć ryzyko powikłań i rozwoju innych chorób serca. Zapobiegaj!

• Przejdź na zdrową dietę DASH oraz wdrażaj w życie zalecenia piramidy zdrowego żywienia i aktywności fizycznej.
• Ogranicz lub unikaj tytoniu, kofeiny i alkoholu.
• Staraj się ograniczyć stresy, ponieważ intensywny stres może powodować problemy z rytmem serca.
• Zachowaj ostrożność podczas przyjmowania leków dostępnych bez recepty, ponieważ niektóre leki na przeziębienie i kaszel zawierają substancje, które mogą powodować szybkie bicie serca.

W celu rozpoznania zaburzeń rytmu serca wykonuje się różne badania, ale najważniejsze jest badanie EKG spoczynkowe, wysiłkowe i w czasie trwania arytmii oraz monitorowanie EKG metodą Holtera. Monitorowanie EKG metodą Holtera polega na długotrwałym zapisie elektrokardiogramu(EKG) 3,6 lub 12-kanałowego. Najdokładniejsze są zapisy 12-kanałowe ponieważ pozwalają analizować pełny zapis elektrokardiogramu.  Zapisy holterowskie mogą trwać od 1 doby do nawet 7 dni. Istnieją również systemy zapisujące wybrane przez pacjenta fragmenty elektrokardiogramu(w czasie trwania objawów, arytmii. Takie zapisy Holtera nazywanego Event mogą trwać nawet kilka miesięcy. Badanie holterowskie pozwala na ocenę morfologii i klasyfikację zaburzeń rytmu serca. Ocenia czas trwania, częstość występowania i zaawansowanie zaburzeń rytmu serca. Najnowsze systemy są w stanie analizować związki zaburzeń rytmu serca z czynnością układu autonomicznego, dyspersją odstępu QT lub zaburzeniami oddychania w czasie snu. W ten sposób można diagnozować zaburzenia rytmu bardzo precyzyjnie i lepiej podejmować decyzje teraputyczne.

Na podstawie: https://www.mayoclinic.org /diseases-conditions /heart  -arrhythmia/ symptoms- causes/syc-20350668