DOBOWA ZBIÓRKA MOCZU (DZM)

Przygotowanie ogólne do dobowej zbiórki moczu.
Przed wykonaniem badania należy zaopatrzyć się w duży pojemnik z podziałką o pojemności 2-3 litrów. Do tego pojemnika przez całą dobę pacjent będzie oddawał mocz. Dodatkowo należy kupić pojemnik na badanie ogólne moczu. Pojemniki do dobowej zbiórki moczu oraz pojemnik jednorazowy można kupić w aptece. Dobową zbiórkę moczu należy rozpocząć w godzinach porannych i prowadzić przez kolejne 24 godziny. Pierwszą poranną porcję moczu należy oddać do toalety, a zbiórkę rozpocząć od drugiej porcji. Należy odnotować godzinę rozpoczęcia zbiórki i od tej pory każda porcja moczu, w całości musi być oddawana do pojemnika. W przypadku pominięcia którejś z porcji moczu, zbiórkę należy przerwać i rozpocząć od nowa, następnego dnia, a zebrany już mocz wylać. Ostatnią porcją moczu, która zostanie oddana do pojemnika jest poranna próbka moczu oddana w drugim dniu prowadzenia zbiórki. W czasie trwania dobowej zbiórki moczu pojemnik należy przechowywać w lodówce. Po zakończeniu zbiórki należy określić objętość zebranego moczu odczytując pojemność z podziałki na ścianach pojemnika. Mocz w pojemniku zbiorczym dokładnie wymieszać, a następnie przelać 50 – 100ml do jednorazowego pojemnika (pojemnika na badanie ogólne moczu). Do punktu pobrań należy dostarczyć próbkę moczu wraz z zanotowanymi informacjami o objętości zebranego moczu oraz o godzinie rozpoczęcia i zakończenia zbiórki.

DOBOWA ZBIÓRKA MOCZU (DZM) – na Aldosteron

Przygotowanie do badania.
Na tydzień przed wykonywanym badaniem należy przestrzegać zaleceń dietetycznych. W diecie należy unikać bananów, czekolady, herbaty, kawy (także bezkofeinowej), cytrusów, ciastek, wanilii, wyrobów cukierniczych zawierających cukier wanilinowy. Na dzień przed badaniem należy unikać alkoholu. Przed dniem badania należy również unikać dużego wysiłku fizycznego, stresu czy gorących kąpieli. Badanie nie wymaga zakwaszania moczu kwasem solnym (stabilizatorem).

Przebieg badania.

1. Należy przygotować naczynie o objętości 2-3 litrów z dopasowaną zakrętką.
2. Dobową zbiórkę rozpoczyna się jednego dnia rano np. o godz. 6:00 po oddaniu pierwszej porcji moczu do tolety. Następnie każdą porcję moczu oddaje się do przygotowanego pojemnika przez kolejne 24 godziny. Ostatnią porcją moczu jest porcja oddana w następnym dniu rano po przebudzeniu.
3. Zbierany mocz należy przechowywać przez cały czas w chłodnym miejscu.
4. Do pojemnika musi zostać oddana każda kolejna porcja moczu ( oprócz pierwszej). Jeśli z jakiegoś powodu jedna porcja moczu nie została tam oddana to badanie należy przeprowadzić od początku.
5. Po 24 godzinach mocz należy dokładnie wymieszać, zmierzyć objętość, zapisać ilość moczu z całej doby.
6. Z pojemnika należy odlać 50-100ml moczu do małego pojemnika (np. pojemnik na badanie ogólne moczu).
7. Do pobranej próbki moczu należy dołączyć informację o rozpoczęciu zbiórki, jej zakończeniu oraz o ilości zebranego moczu (w ciągu całej doby).
8. Próbkę z moczem należy dostarczyć do laboratorium w jak najkrótszym czasie.

 

DOBOWA ZBIÓRKA MOCZU ze stabilizatorem (6N HCl)– na Metoksykatecholaminy, Adrenalinę i Noradrenalinę w DZM.

Przygotowanie do badania.
Na wynik badania może wpływać dieta, wysiłek fizyczny i niektóre leki, dlatego konieczne jest przestrzeganie pewnych zasad, aby próbka odzwierciedlała rzeczywisty metabolizm pacjenta, a nie wpływ czynników interferujących. Pacjent powinien poinformować lekarza o stosowanej diecie i przyjmowanych lekach oraz prowadzonej aktywności fizycznej. Na tydzień przed wykonywanym badaniem należy przestrzegać zaleceń dietetycznych. W diecie należy unikać bananów, czekolady, herbaty, kawy (także bezkofeinowej), cytrusów, ciastek, wanilii, wyrobów cukierniczych zawierających cukier wanilinowy. Na dzień przed badaniem należy unikać alkoholu. Wiele suplementów diety oraz leków może wpływać na wynik badania zarówno tych na receptę, jak i dostępnych bez recepty. Jeśli to możliwe leki, które mogą wpłynąć na wynik, powinny zostać odstawione przed i w trakcie zbiórki moczu – decyzję o odstawieniu leków podejmuje zawsze lekarz prowadzący!

Substancje, które mogą zafałszować wynik badania to m.in.: acetaminofen (paracetamol), aminofilina, amfetamina, środki hamujące łaknienie, kawa, herbata i inne produkty zawierające kofeinę, wodzian chloralowy, klonidyna, deksametazon, leki moczopędne, adrenalina, alkohol etylowy, insulina, imipramina, lit, metyldopa, inhibitory MAO (monoaminooksydazy), nikotyna, nitrogliceryna, krople do nosa, propafenon, rezerpina, salicylany, teofilina, tetracykliny, trójcykliczne leki przeciwdepresyjne i leki rozszerzające naczynia. Wpływ tych leków na wynik badania jest różny i często nie da się go przewidzieć.

Badanie wymaga zakwaszania moczu kwasem solnym (stabilizatorem). Kwas solny należy odebrać w laboratorium/punkcie pobrań w którym będzie wykonywane badanie.
Kwas solny jest środkiem o działaniu drażniącym na skórę i oczy oraz może powodować podrażnienie dróg oddechowych. Przy odbieraniu kwasu solnego z laboratorium (odbiór osobisty) konieczne będzie wypełnienie oświadczenia o zapoznaniu się z informacjami dotyczącymi działania kwasu solnego.

Przebieg badania

1. Należy przygotować naczynie o objętości 2-3 litrów z dopasowaną zakrętką.
2. Dobową zbiórkę rozpoczyna się rano (początek np. o 6.00) po odrzuceniu pierwszej porcji oddanego moczu. Do pustego pojemnika należy wląć jedną porcję (probówkę) stabilizatora 6 N HCl. Podczas stosowania 6 N HCl wskazane jest używanie rękawiczek ochronnych. Od tej pory każda porcja moczu będzie oddawana do tego pojemnika.
3. Po przekroczeniu 1 litra moczu należy dolać kolejną porcję (probówkę) stabilizatora (6 N HCl).
4. Przez całą dobę należy zbierać mocz do pojemnika, ostatnią porcją moczu jest pierwszy poranny mocz z dnia następnego.
5. Zbierany mocz należy przechowywać przez cały czas w chłodnym miejscu.
6. Do pojemnika musi zostać oddana każda kolejna porcja moczu ( oprócz pierwszej). Jeśli z jakiegoś powodu jedna porcja moczu nie została tam oddana to badanie należy przeprowadzić od początku.
7. Po 24 godzinach mocz należy dokładnie wymieszać, zmierzyć objętość, zapisać ilość moczu z całej doby.
8. Z pojemnika należy odlać 50-100ml moczu do małego pojemnika (np. pojemnik na badanie ogólne moczu).
9. Do próbki dołączyć informację o rozpoczęciu zbiórki, jej zakończeniu oraz o ilości zebranego moczu (w ciągu całej doby).
10. Próbkę dostarczyć do laboratorium w jak najkrótszym czasie.

 

Współczynnik Aldosteron/ARO w surowicy

Przygotowanie do badania.

Badanie wykonuje się na czczo. Na badanie należy zgłosić się między godziną 7:00 a 9:00 ze względu na rytm dobowy wydzielania hormonu. Badanie wykonuje się po nocnym wypoczynku – po co najmiej 8 godzinach snu. Na wynik badania wpływa pozycja ciała (stojąca, leżąca). Najczęściej w diagnostyce ambulatoryjnej badania wykonuje się po pionizacji – przed pobraniem krwi pacjent musi pozostawać w pionizacji co najmniej 2 godziny (pacjent może siedzieć, chodzić lub stać).

Na wynik badania wpływ mają: podaż soli w diecie (przed badaniem spożycie potasu i sodu powinno być znormalizowane), niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, leki moczopędne (diuretyki), beta-blokery, steroidy i doustne środki antykoncepcyjne. Stres i wysiłek fizyczny przyczyniają się do podwyższenia poziomu aldosteronu, natomiast ciężkie choroby powodują spadek stężenia aldosteronu do bardzo niskich wartości. Przed wykonaniem badań zaleca się uzgodnienie z lekarzem prowadzącym ewentualne odstawienie lub zmianę stosowanych leków. U kobiet optymalnym okresem do pobrania badania jest pierwsza połowa cyklu miesiączkowego.

Przy wykonywaniu badań ARO i Aldosteronu w surowicy badania należy wykonać w tym samym czasie. Interpretacja samego stężenia aldosteronu w surowicy bez jednoczesnego określenia aktywności reniny jest ograniczona.

Adrenalina i Noradrenalina

Badanie wykonuje się na czczo (co najmniej 8 godzin) i po nocnym odpoczynku (8 godzin).Przed badaniem należy unikać stresu. Krew do badania należy pobierać po co najmniej 30 minutowym odpoczynku. Na 3 dni przed badaniem nie powinno się spożywać: bananów, cytrusów, czekolady i kawy oraz zażywać salicylanów.

Test hamowania aldosteronu 0,9% roztworem NaCl

Test hamowania 0,9% roztworem NaCl (tzw. test obciążenia solą fizjologiczną) — test polega na dożylnym podaniu choremu pozostającemu w pozycji leżącej 2 litrów 0,9% roztworu NaCl w ciągu 4 godzin. Badanie wykonuje się w godzinach rannych (około godz. 8.00 – 9.00) po nocnym odpoczynku trwającym około 8 godzin. Pacjent pozostaje w pozycji leżącej 1 godzinę przed testem i w trakcie jego trwania. Ocenie podlega stężenie reniny i aldosteronu przed i po zakończeniu wlewu.

Na wynik badania wpływ mają: podaż soli w diecie (przed badaniem spożycie potasu i sodu powinno być znormalizowane), niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, leki moczopędne (diuretyki), beta-blokery, steroidy i doustne środki antykoncepcyjne. Stres i wysiłek fizyczny przyczyniają się do podwyższenia poziomu aldosteronu, natomiast ciężkie choroby powodują spadek stężenia aldosteronu do bardzo niskich wartości. Przed wykonaniem badań zaleca się uzgodnienie z lekarzem prowadzącym i ewentualne odstawienie lub zmianę stosowanych leków. U kobiet optymalnym okresem do pobrania badania jest pierwsza połowa cyklu miesiączkowego.