Choroba wieńcowa (choroba niedokrwienną serca, dławica piersiowa) to zespół kliniczny, którego istotą jest nieprawidłowe zaopatrzenie serca w tlen (niedokrwienie). Przyczyną niedokrwienia jest zwężenie lub zamknięcie tętnicy wieńcowej (naczynie zaopatrujące serce w krew i tym samym tlen oraz składniki odżywcze). Przebieg kliniczny choroby wieńcowej jest zróżnicowany, jednak najczęściej spotykanymi manifestacjami są: dławica piersiowa (dusznica bolesna, angina pectoris) i zawał mięśnia serca. Do zwężenia tętnic wieńcowych oraz upośledzenia dopływu krwi do serca dochodzi najczęściej w wyniku tworzenia się w ich świetle blaszek miażdżycowych. Istnieje wyraźny związek występowania choroby z wiekiem (wzrost), częściej chorują mężczyźni szczególnie w wieku 40-55 lat. Choroba wieńcowa jest najczęstszym schorzeniem układu krążenia, a zawał serca i nagła śmierć sercowa to najczęstsze przyczyny zgonów w krajach rozwiniętych.
Patogeneza choroby wieńcowej
jest związana z zaburzeniami równowagi pomiędzy zapotrzebowaniem a podażą tlenu i energii w sercu, szczególnie w czasie wysiłku fizycznego (szybciej i silniej kurczące się serce potrzebuje więcej tlenu). Zaburzenia równowagi mogą mieć swoje źródło w niedostatecznej podaży krwi (zwężenie tętnic wieńcowych i spadek dopływu krwi do serca) lub w zwiększonym zapotrzebowaniu na krew przy prawidłowej podaży (stany gorączkowe, nadczynność tarczycy). Należy pamiętać, że zmniejszenie dostaw tlenu przy niezmienionym zapotrzebowaniu (bez wysiłku fizycznego) może również doprowadzić do objawów choroby wieńcowej. Osoby z chorobą niedokrwienną serca doznają czasem bólów wieńcowych wysoko w górach albo w czasie długotrwałego lotu samolotem, kiedy ciśnienie tlenu we krwi istotnie się obniża. Niezależnie od przyczyny efektem zaburzeń równowagi- podaż/zapotrzebowanie jest niedotlenienie mięśnia sercowego i wynikające z niego objawy.